De invloed van je leefstijl op je gezondheid

Je leefstijl heeft een grote invloed op je gezondheid. Een ongezonde leefstijl vergroot de kans op veel ziekten, met een gezonde leefstijl kun je veel ziekten juist voorkomen. Belangrijke leefstijlfactoren die je zelf in de hand hebt en die je gezondheid beïnvloeden zijn de zogenaamde BRAVO factoren.

BRAVO staat voor bewegen, roken, alcohol, voeding en ontspanning.  Al deze facetten van je leefstijl kun je zo veranderen dat ze een positieve invloed hebben op je gezondheid. 

Beweging

Te weinig bewegen verhoogt het risico op depressie en chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten en diabetes. Bij ouderen verhoogt het daarnaast ook de kans op botbreuken. Het is daarom belangrijk om meer te bewegen én om minder stil te zitten. Volgens de Gezondheidsraad moeten volwassenen minstens tweeënhalf uur per week matig intensief bewegen (bijvoorbeeld fietsen of wandelen). Dit mag verspreid over verschillende dagen. Langer, vaker en/of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel. Slechts 45% van de Nederlanders haalt deze norm.

Roken

Roken vergroot de kans op kanker, hart- en vaatziekten, longziektes en diabetes en is daarmee de grootste veroorzaker van vroegtijdige ziekte en sterfte. Bijna de helft van alle rokers overlijdt aan de gevolgen hiervan, een kwart van de rokers al voor hun 65e. Ook meeroken heeft een negatieve invloed op je gezondheid. Niet-rokers die via ‘meeroken’ veel in aanraking komen met tabaksrook, hebben ongeveer 20% meer kans op longkanker. Stoppen met roken heeft, ook op de korte termijn, veel gezondheidsvoordelen. Al na 3 dagen heb je meer energie en adem je makkelijker. Na 2-12 weken verbeteren je longfunctie en bloedsomloop.

Alcohol

Eén op de tien Nederlanders is een ‘zware’ drinker. We noemen een man zo als hij minstens één keer per week zes of meer glazen op een dag drinkt. Voor vrouwen ligt dat aantal op vier. Veel mensen denken nog steeds dat gezond is om twee drankjes per dag te gebruiken. Maar op basis van de nieuwste inzichten adviseert de Gezondheidsraad om liever helemaal geen alcohol te drinken. Doe je dat toch, dan in ieder geval niet meer dan één glas per dag. De reden om het advies hierover bij te stellen, is dat er steeds meer bekend wordt over de langetermijngevolgen. Dat alcohol slecht is voor je lever wisten we natuurlijk al. Maar de stof vergroot bijvoorbeeld óók de kans op veel vormen van kanker, blijkt uit steeds meer onderzoek. Het feit dat een beperkte hoeveelheid alcohol voor sommige groepen mogelijk een beetje beschermend werkt tegen hart- en vaatziekten, weegt voor de meeste mensen niet op tegen de extra risico’s. Als je ouder wordt, gaat je lichaam alcohol steeds slechter verdragen.

Voeding

Voeding en gezondheid zijn nauw met elkaar verbonden. We weten allemaal wel dat gezond eten belangrijk is, maar toch eten we vaak nog te veel zout, te weinig fruit, te weinig groente en te veel verzadigd vet. Gezond eten verlaagt de kans op onder andere hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en een aantal vormen van kanker. Als je al ziek bent kun je het verloop van de ziekte vaak positief beïnvloeden met gezonde voeding.

Je kunt je gezondheid positief beïnvloeden met voeding. Door veel groente en fruit te eten, minder vlees en meer plantaardig te eten. Wissel vlees af met vis, peulvruchten, noten, eieren en vegetarische producten. Voldoende te drinken. Het gaat hierbij om water, thee en koffie. Drink weinig alcohol en zoete dranken. Zachte of vloeibare smeer- en bereidingsvetten te gebruiken. Deze zijn rijk aan goede vetten. Vooral volkorenproducten te kiezen, zoals volkorenbrood, volkoren pasta, couscous en zilvervliesrijst. Minder zout te gebruiken, door zelf minder zout toe te voegen maar ook door minder kant-en-klaar producten te gebruiken. Kleine stapjes zijn prima. Je hoeft het roer niet rigoureus om te gooien, maar verander je eetgewoonten stap voor stap. Zo is het ook makkelijker vol te houden.

Ontspanning en stress

Steeds meer mensen ervaren langdurige stress en ook burn-outs komen steeds vaker voor. Een beetje spanning voor bijvoorbeeld een examen of een belangrijk gesprek is prima, dit zorgt ervoor dat je goed kunt opletten en snel reageert. Maar chronische stress kan een probleem worden en ongezond zijn. Het gaat dan vaak samen met klachten als somberheid, sneller emotioneel zijn, slaapproblemen, hoofdpijn en maagklachten. Langdurige stress is letterlijk levensgevaarlijk en verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Daarnaast zorgt stress er vaak voor dat je ongezonder gaat leven. Veel mensen met stress gaan ongezonder eten, minder bewegen en/of meer alcohol drinken waardoor je in een vicieuze cirkel terecht kunt komen.