Feestmaand verleidingen weerstaan

Sinterklaas is in het land en de feestmaand staat voor de deur. Nu december dichterbij komt worden de verleidingen steeds groter. Overal worden lekkernijen aangeboden. In de media, in de winkels en op straat. Er is bijna geen ontkomen aan, maar je wilt toch graag enigszins met een normaal gewicht het nieuwe jaar beginnen. Hoe kun je al deze lekkere verleidingen weerstaan? Wij hebben een aantal strategieën voor je op een rijtje gezet.

Gezond eten vergt zelfregulatie
Zelfregulatie is alles wat jezelf kunt doen om je gedachten, gevoelens en gedrag te sturen zodat je persoonlijke doel behaald wordt.  Zelfregulatie kent sterke samenhang met wilskracht. Met wilskracht kun je onmiddellijke beloning (chips) laten schieten voor toekomstige beloning (slank, gezond). Deze zogenaamde uitgestelde beloning is belangrijk onderdeel van zelfregulatie.  Er bestaan zes zelfregulatie-strategieën van eetgedrag.

Het vermijden van verleidingen
Dit is een actieve strategie. Bijvoorbeeld het wegkijken bij een etalage met snoep, het gangpad met chips in de supermarkt vermijden, een andere route nemen en uit de keuken wegblijven als je je verveelt. Ongeveer 40% van de mensen maakt vaak gebruik van deze strategie. Uit onderzoek blijkt dat de aanwezigheid van ongezond eten voor een groot deel bepaalt hoeveel en wat we eten. We hebben vaak niet door welke situaties voor ons verleidelijk zijn. Een eetdagboek kan helpen je eigen patronen zichtbaar te maken. Honger en vermoeidheid maken je vatbaarder voor verleidingen. Dus een gezonde omgeving kan zorgen voor gezondere keuzes.

Het controleren van verleidingen
Ook dit is een actieve strategie. Het verschil met het vermijden is dat de verleiding nu wel aanwezig is maar op een minder verleidelijke en prominente manier. Je verwijdert signalen in je omgeving die tot ongezond eetgedrag kunnen leiden en je voegt signalen toe die gezond gedrag aanmoedigen.

Een voorbeeld: een beetje chips nemen en rest in de la opbergen; achter de computer een schaal worteltjes of snoeptomaatjes dichtbij leggen. Er bestaat een samenhang tussen strategie 1 en 2: vermijden is niet altijd mogelijk, daarom is controleren noodzakelijk. Controleren van verleidingen is een goede strategie als je niet moe en kwetsbaar bent. Je wilt leren omgaan met verleidingen, je kunt dit verbeteren door te oefenen.

Zoek afleiding
Afleidingen zoeken is een meer passieve strategie; hierbij ga je de aantrekkingskracht van de verleiding verminderen. Bij externe afleiding richt je je aandacht op de omgeving of onderneem je een activiteit. Je gaat bijvoorbeeld een rondje wandelen als je lekkere trek krijgt. Als je intern afleiding zoekt dan vindt het plaats “in je hoofd”. Je denkt bijvoorbeeld aan iets leuks.

Gewoon nee zeggen
Het onderdrukken van je “honger naar een verleiding” lijkt op afleiding zoeken maar is toch net anders. Bij deze strategie gebruik je pure wilskracht. Deze strategie werkt rechtstreekser dan aandacht sturen.  Een voorbeeld hiervan is jezelf verbieden iets te eten. Dit is een veelgebruikte strategie. Onderdrukken is een effectieve strategie maar beperkt toepasbaar. Het onderdrukken van gedachten, gevoelens, emoties en gedrag kost energie en wilskracht.  Succesvol ongewenste gedachten controleren leer je door ze te accepteren in plaats van te onderdrukken. Verder geldt het advies dat je liever alternatieve strategieën inzet en het onderdrukken alleen in noodsituaties gebruikt. De aanwezige en verbruikte wilskracht verschilt per persoon. Je kunt je wilskracht trainen door elke dag 5 minuten iets te doen wat je niet leuk vindt.

Doelen stellen
Stel je zelf een doel ten aanzien van een gezond leven. Dit helpt enorm om beter verleidingen te weerstaan en vaker nee te zeggen. Maak een heldere en beknopte omschrijving van wat je wilt bereiken. Het doel alleen is niet voldoende.  Maak je doel SMART:

S: specifiek
M: meetbaar
A: acceptabel
R: realistisch
T: tijdsgebonden

Neem ook in je plan op wie je kan helpen bij het bereiken van je doel. En laat je omgeving weten dat je met dit doel bezigt bent. Dit zal je helpen om op het gezonde pad te blijven.

Stilstaan bij je doel
Stilstaan bij je gestelde doelen oftewel je gestelde doelen weer oprakelen geeft reflectie en laat je nadenken over de gevolgen van je gedrag. Er zijn drie verschillende manieren om deze strategie te gebruiken:

– nadenken over nadelen ongezond eten en voordelen gezond eten.
– bewust eten, bezinning (afvragen of je wel echt honger hebt)
– monitoren, patronen herkennen (kijken naar waar, wanneer en waarom je eet)