Wij Nederlanders zitten heel veel in vergelijking met andere Europeanen. Bijna de helft van de bevolking zit gemiddeld zeven uur of meer per dag. Duitsers zitten gemiddeld 5,8 uur en voor Belgen gemiddeld 5,7 uur. We zitten bovendien ook nog eens 85 procent van onze vrije tijd. Zitten wordt ook wel het ‘nieuwe roken’ genoemd, maar wat gebeurt er nu eigenlijk in je lichaam als je veel zit?
Gemaakt om te bewegen
Lange tijd zitten is niet goed voor ons lichaam. Alles aan ons lijf is gemaakt om te bewegen. Het zit vol spieren en beenderen die perfect afgestemd zijn om flexibel en dynamisch te zijn. Buiten onze lichaamsbouw, rekent ook ons bloed erop dat we veel bewegen, zodat het beter circuleert en onze organen van voldoende zuurstof voorziet.
Negatief effect op de ruggengraat
We zitten vaak in een houding met een gebogen rug en gekromde schouders. Een houding die voor veel mensen natuurlijk voelt, want met een rechte rug zitten vereist heel wat focus en kracht.
Deze gekromde houding zorgt voor een ongelijke druk op tussenwervelschijven, de volledige ruggengraat en de omliggende spieren. Dit veroorzaakt op lange termijn schade en zorgt voor rug-en nekklachten.
Slecht voor de spieren en de ledematen
Bij het zitten leg je ook druk op je ledematen, vooral dan de spieren in je onderlichaam. Die druk snijdt je zenuwen en (slag)aders af waardoor het bloed niet voldoende circuleert. De spieren missen dus bloedtoevoer, voelen verdoofd. Als we onze spieren niet gebruiken, worden ze ook zwakker. Spieren dienen om je gewrichten en je skelet te ondersteunen. Zwakkere spieren bieden dus minder ondersteuning, wat voor lichamelijke klachten zorgt zoals rug-, bekken-, en kniepijn.
Onvoldoende bloedcirculatie
Te veel zitten zorgt ervoor dat er niet voldoende bloed in het lichaam circuleert. Het bloed voorziet naast zuurstof ook heel wat nuttige voedingsstoffen voor alle organen. Onvoldoende beweging veroorzaakt een verminderde toevoer van zuurstof, één van de redenen waardoor je je na lang zitten suf begint te voelen. De gebogen houding bij het zitten, verkleint ook de grootte van je borstholte. Je longen hebben daardoor minder ruimte om uit te zetten, en zullen dus minder zuurstof opnemen. Dat vele zitten zorgt dus algemeen voor een grote vermindering van zuurstof in het lichaam.
Lagere vetverbranding
In ons bloed zit een stof genaamd ‘lipoproteïnelipase (LPL)’. Dit enzym breekt vetten af in het bloed. Als we te veel zitten, maakt ons lichaam deze stof minder aan, waardoor we dus veel minder vet verbranden. Met al die kantoortraktaties, niet de ideale situatie.
Negatief effect op de hersenen
Ondertussen weten we al dat onvoldoende bewegen voor een verminderde toevoer van zuurstof in ons lichaam zorgt. Dit wil zeggen dat er dus ook minder bloed en zuurstof naar de hersenen gaat.
Doorwerken om dat werk af te krijgen, kan dus een averechts effect hebben. Het zorgt er net voor dat je hersenen minder goed zullen werken met concentratiestoornissen en een verlaagde productiviteit tot gevolg. Wil je productief doorwerken? Ga even wandelen om er later weer helemaal gefocus tegen aan te gaan.
Lange termijneffecten
Het is bizar dat een gewoonte die zo onschuldig lijkt, toch onze gezondheid zo kan aantasten. Buiten de korte termijngevolgen zijn er ook heel wat negatieve klachten die op lange termijn kunnen opduiken. Een sedentaire levensstijl vergroot de kans op kanker, hart- en vaatziekten, diabetes, lever- én nierproblemen. Lichamelijke klachten zoals rugpijn en nekpijn behoren ook tot dit lijstje.
Tips om minder te zitten
Er zijn makkelijke manieren om zitgedrag te lijf te gaan, bijvoorbeeld door om het halfuur even op te staan en de benen in actie te krijgen. Daarnaast is het belangrijk om niet langer dan twee uur aaneengesloten te zitten en op zo veel mogelijk momenten te proberen te bewegen, bijvoorbeeld door:
- de trap te nemen in plaats van de lift;
- te lunchwandelen;
- staand telefoneren en vergaderen;
- vaker kleine hoeveelheden drinken te halen;
- gebruik te maken van dynamisch kantoormeubilair
- maken van een avondwandeling
- met de fiets naar werk en winkels.