We zitten te lang, we eten te veel en we bewegen te weinig. Er is momenteel veel aandacht voor gezondheid en leefstijl in de media. Er wordt veel gesproken over het aanpassen van onze huidige moderne leefstijl. Maar wat is eigenlijk gezondheid en wat is een gezonde leefstijl? Waar moet je dan aan denken en hoe ga je aan de slag met veranderen?
Wat is gezondheid?
De definitie van gezondheid van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de volgende: gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn en niet alleen de afwezigheid van een aandoening of handicap. Er zijn dus meerdere zaken die bijdrage aan gezondheid die ook nog eens aan elkaar gerelateerd zijn. Een complex geheel. Maar om te starten met het verbeteren van je gezondheid is het verstandig om eerst de lichamelijke aspecten aan te pakken.
Gezonde leefstijl
Een gezonde leefstijl is een leefstijl die gezondheid bevorderd. Maar wat bevorderd nu zoal je gezondheid? Een gezonde leefstijl bestaat uit meerdere elementen waar je mee aan de slag kunt gaan. Gezond eten, voldoende bewegen, ontspanning, een goede nachtrust en hygiëne. Als je deze lichamelijke elementen gaat verbeteren dan wil het dus nog niet zeggen dat je gezond bent. Want ook geestelijk en sociale welzijn is belangrijk. Maar als je aan je lichamelijk gezond werkt wordt het ook makkelijker om mentaal en sociaal stappen te zetten. Er zijn allerlei normen opgesteld die je kunt volgen als richtlijn om jouw gezondheid te verbeteren.
Gezond eten
Het Voedingscentrum biedt wetenschappelijke en onafhankelijke informatie over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze. Het volgen van de bekende Schijf van Vijf is één van de manieren om gezonder te gaan eten. Over voeding wordt heel veel gediscussieerd, maar de schijf van 5 geeft wel heldere richtlijnen die je kunt volgen. Een paar simpele aanpassingen die je kunt doen om je voedingspatroon gezonder te krijgen zijn bijvoorbeeld; eet natuurlijk en vers dus geen pakjes en zakjes, drink vooral water en geen alcohol, eet elke dag groente en fruit. Dit zijn simpele aanpassingen maar in de praktijk blijkt het toch moeilijker vol te houden. De verleidingen zijn namelijk groot en overal. Een belangrijke tip om succesvol je gedrag aan te passen is om klein te beginnen. Eet je nog geen fruit dan start je met het toevoegen van 1 stuk fruit aan je dagelijkse voeding. En als dit min of meer een gewoonte is dan neem je de volgende stap.
Gezond bewegen
Ook voor bewegen zijn er richtlijnen. De beweegrichtlijnen geven advies over de hoeveelheid lichaamsbeweging die nodig is voor een goede gezondheid. Voor volwassenen gelden de volgende richtlijnen; 2,5 uur per week matig intensief bewegen, 2x per week spier- en botversterkende activiteiten en balansoefeningen. Bewegen is een must voor je gezondheid. Niet alleen om af te slanken of op gewicht te blijven. Maar het is ook bewezen dat je minder kans hebt op allerlei lichamelijke aandoeningen zoals botontkalking, hart- en vaatziekten, en diabetes. En dat je door voldoende te bewegen beter slaapt, meer energie krijgt en dat je er ook nog eens beter door uit gaat zien. Start met een sport of vorm van beweging die je leuk vindt.
Gezonde ontspanning
De balans tussen werk en privé is heel belangrijk. Want als je niet genoeg ontspant dan raak je uitgeput en kan alles je snel te veel worden. Werk kom je niet om heen. Er moet geld binnen komen, het huis moet schoon en opgeruimd blijven, en vergeet de tuin niet. Je vindt dat je moet sporten, tijd aan de kinderen besteden, vereniging en sociale contacten onderhouden. Er is veel wat we vinden dat moet. Maar heb je ook nog tijd over voor hobby’s, een boek lezen of gewoon even niets doen. Heerlijk is dat. Niets doen daar laad je jezelf mee op en dan kun je daarna weer beter tegen alle hectiek van de dag. Soms zijn 5 minuten al genoeg. Probeer maar eens uit.
Gezonde buitenlucht en slaap
We hebben voldoende daglicht nodig. Door veel buiten te zijn maakt ons lichaam melatonine aan. Als je voldoende melatonine aanmaakt slaap je beter. En een goede nachtrust is super belangrijk. Terwijl we slapen herstelt ons lichaam. Hierdoor zijn we weer fit als we opstaan. Slapen we niet goed dan kan dit leiden tot vermoeidheid, gewichtstoename, depressies, minder weerstand tegen ziekten, en gaat je geheugen achteruit. Een richtlijn voor de hoeveelheid slaap is moeilijk te geven. Dit is per persoon namelijk heel verschillend. Er wordt wel gesteld dat je 6 tot 8 uur slaap per nacht nodig hebt. Een belangrijke graadmeter voor een goede nachtrust is jezelf de vraag stellen; ben ik uitgerust als ik wakker word?
Structuur en planning
Zoals je hebt gelezen zijn er veel zaken om rekening mee te houden en aan te passen. Het aanpassen van je gedrag om gezondheid te verbeteren kost tijd en energie. Het is echt werken aan jezelf. Om de kans op succes te vergroten zijn er een paar dingen die je moet doen. Ten eerste is het verstandig om te veranderen in hele kleine stapjes. Deze zullen leiden naar blijvend resultaat. Daarnaast is ‘gezond leven’ een kwestie van structuur en planning. Het plannen van je voeding, beweging, slaap en rust zorg voor structuur in je dag en in je agenda. Je maakt afspraken met jezelf. Als je niet plant blijft het te vrijblijvend.
Leefstijl programma
Het aanpassen van je leefstijl is een complexe, en voor sommigen een noodzakelijke kwestie. Heb je hulp nodig? Heb je obesitas, overgewicht in combinatie met hart – en vaatziekten, diabetes, slaapapneu of artrose? Meld je dan aan voor de gecombineerde leefstijl interventie bij Rutger of Maaike, leefstijlcoaches van Nieuw Groenendaal, rutger.kol@nieuwgroenendaal.nl of maaike.verstraten@nieuwgroenendaal.nl. Meer informatie over de GLI kun je vinden op Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) – Nieuw GROENENDAAL